Pakistan'da yıllardır toplumun hor gördüğü, polisin taciz ettiği, ailelerinin dışladığı 'cinsiyet düzeltenler' (kuşralar), Yüksek Mahkeme'nin cesur ataklarıyla haklarını elde etme yolunda önemli adımlar attı.
Pakistan’ın transeksüel topluluğu uzun süre toplumun dışında, polislerin tacizine uğrayarak, alay edilerek, toplum tarafından Allah’ın dışladığı kimseler olarak görülüp küçümsenerek ve genellikle aileleri tarafından reddedilerek yaşadı. Fakat şimdilerde Yüksek Mahkeme, onlara hakları için bir umut vermekte...
Mahkeme nüfus cüzdanına üçüncü cinsiyeti eklemeyi düşünmeleri için yetkililere öneride bulundu. Pakistan’ın muhafazakâr toplumu için hayli cesur olan bu teklif, Hindistan örnek alınarak hazırlanmış. Hindistan’da geçen yılın sonunda seçim komisyonu, cinsiyet düzeltenlerin oy vermeye kadın ya da erkek yerine ‘diğer’ seçeneğini işaretleyip kaydolabileceklerini belirtmişti.
‘Kimliğimizde kuşra yazsın’
Pakistan’da cinsiyet düzelttiren topluluk ‘kuşra’ ismiyle tanınıyor. Bu tanım, ameliyatla cinsiyet düzeltenlerin yanı sıra hermafroditleri de kapsıyor. Dünyanın pek çok yerinde cinsiyet düzelttiren insanlar kendilerini erkek vücuduyla doğmuş kadın ya da kadın vücudunda doğmuş erkek olarak kabul etse de Pakistan’da ve diğer Asya ülkelerinde bu kişiler kendilerini her iki cinsiyete de ait olarak görmüyor.
Cinsiyet düzelttirenlerin önde gelen isimlerinden Almas Bobby, “Nüfus cüzdanlarımızda cinsiyetimiz erkek yazıyor, biz kuşra yazmasını istiyoruz” diyor. Bobby, kimliklere üçüncü cinsiyeti eklemenin, bu insanların toplumda kabul görmesi açısından umut veren sembolik bir zafer olacağını da söylüyor.
12 yaşında evden kaçan, şimdiyse 19 yaşında olan Şanya da “Ailelerimiz kuşra olduğumuz için bizden utanıyor. Sadece bir ‘kimlik’ istiyoruz. Bu bizim hakkımız” diyor. Şanya ve Bobby, Yüksek Mahkeme’nin topluluklarının durumuna dikkat çekmesinin önemli bir gelişme olduğunu söylerken hâlâ şiddetle iç içe olduklarını da hatırlatıyor.
Düğünde dansözse sorun yok!
Pakistan’da birkaç yüz bini bulan kuşraların resmi temsilcisi yok. Bobby, çoğunun ihtiyaçlarıyla ilgilenen bir ‘guru’nun liderliğinde ortak evlerde yaşadıklarını söylüyor.
Ayrımcılık görmelerine rağmen, Pakistan’ın İslami toplumu onlara festival ya da düğünlerde dansçı olarak tolerans gösterebiliyor. Yüksek Mahkeme’de 2009’un başında kuşraların çalışma, sağlık gibi alanlarda ayrımcılığa uğramalarını durdurmaya yönelik teklifi sunan avukat Muhammed Aslam Khaki “İnsanlar onlarla dalga geçiyor. Saygınlıkları çiğneniyor” diye anlatıyor.
Ayrımcılık görmelerine rağmen, Pakistan’ın İslami toplumu onlara festival ya da düğünlerde dansçı olarak tolerans gösterebiliyor. Yüksek Mahkeme’de 2009’un başında kuşraların çalışma, sağlık gibi alanlarda ayrımcılığa uğramalarını durdurmaya yönelik teklifi sunan avukat Muhammed Aslam Khaki “İnsanlar onlarla dalga geçiyor. Saygınlıkları çiğneniyor” diye anlatıyor.
Tüm bu olan bitene rağmen girişimler umut verici. Polis taciziyle baş etmek için, kuşraların tutuklanmaları durumunda, yetkililere dava dosyalarının kopyalarını yollama zorunluluğu getiren mahkeme topluluğun ücretsiz sağlık ve miras haklarını da garanti altına almak için kurallar koyarak, bu umut yolculuğunun başını çekiyor.
Radikal, AP
02/08/2010
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder