Cumartesi, 12 Eylül, 2009
Haber: Kemal Ordek
Birleşik Krallık Başbakanı Gordon Brown, İkinci Dünya Savaşı yıllarında İngiliz istihbaratına, Nazilerin “enigma” adı verilen karmaşık kodlarını kırarak yardımcı olan ünlü matematikçi Alan Turing’in savaş sonrası eşcinsel olduğu için maruz kaldığı kötü muamele sebebiyle kendisinden özür dileyen bir açıklama yayınladı.
Britanya Hükümeti Başbakanlık Ofisi’nin resmi websitesinden yapılan açıklamada, Turing’in 1952’de “büyük ahlaksızlık” gerekçesiyle kimyasal kastrasyona mahkûm olmasının kabul edilemez olduğu belirtiliyor.
Bilgisayar bilimcileri, tarihçiler ve LGBT aktivistlerinin yoğun talebi üzerine yapılan açıklamada, Alan Turing’in hükümet tarafından, Birleşik Krallık’ın bugüne kadarki homofobi mağdurlarının en bilenenlerinden biri olarak kabul edilmesinin, ülkede yaşayan LGBT’lerin haklarını daha çok güvence altına almak amacıyla yapılan çalışmalar açısından önemli bir adım olduğu vurgulanıyor.
Brown’ın açıklaması şu şekilde bitiyor: “Holokost ve bütün savaşın gerçek kötülüklerinin Avrupa’nın bugününde değil de sadece geçmişinde kalmış olması, tamamiyle Alan Turing gibi, kendilerini faşizme karşı savaşmaya adamış erkek ve kadınların sayesindedir. Birleşik Krallık Hükümeti ve Turing’in yaptıkları sayesinde özgürce yaşayan herkes adına, şunu söylemekten gurur duyuyorum: Özür dileriz, sen çok daha iyi bir yaşamı hak ettin.”
Alan Turing kimdir?
Alan Mathison Turing (23 Haziran 1912 – 7 Haziran 1954), İngiliz matematikçi ve bilgisayar bilimcisi. Bilgisayar biliminin kurucusu sayılır. Geliştirmiş oldugu Turing testi ile makinaların ve bilgisayarların düşünme yetisine sahip olup olamayacakları konusunda bir kriter öne sürmüştür.
II. Dünya Savaşı sırasında Alman şifrelerinin kırılmasında çok önemli bir rol oynadığı için savaş kahramanı sayılmıştır. Ayrıca Manchester Üniversitesi'nde çalıştığı yıllarda, Turing makinası denilen algoritma tanımı ile modern bilgisayarların kavramsal temelini atmıştır.
Adı ayrıca Princeton'da beraber çalıştığı tez hocası Alonzo Church ile geliştirdiği Church-Turing Hipotezi ile de matematik tarihine geçmiştir. Bu tez bir algoritmayla tarif edilebilecek tüm hesaplamaların dört işlem, projeksiyon, eklemleme ve tarama operasyonları ile tarif edilebilecek hesaplamalardan ibaret olduğunu ifade eder. Bir matematiksel teorem olmaktan ziyade matematik felsefesi hakkında çürütülememiş bir hipotezdir.
1952 yılında şantaja maruz kaldığı şikâyetiyle polise başvurup eşcinsel olduğunu açıklayan Turing, eşcinsellik suçlamasından yargılanıp 1 sene boyunca östrojen iğnesi olmaya mahkûm edilmiştir. 1954 yılında potasyum siyanid zehirlenmesinden ölmüştür. Polis araştırmasında Turing'in yediği elma ile siyanur zehiri alarak intihar sonucu olduğuna karar verilmiştir. Buna rağmen Turing'in zehirlenmesinin kendisi tarafından intihar nedeniyle olmadığı ve başkalarının bu şüpheli olümde bir parmağı olduğu iddiası sürdürmüştür.
Adı ayrıca anısına verilen ve bilgisayar biliminin Nobel'i sayılan Turing Ödülü ile de akademik bilişim dünyasının bir parçası olmuştur.
Gelişim biyolojisi alanındaki en önemli matematiksel modellerden biri olan reaksiyon-difüzyon modeli de Turing tarafından formüle edilmiştir.
http://number10.gov.uk
http://tr.wikipedia.org/wiki/Alan_Turing
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder