MorEL’in Morali Yerinde!

Haber: Damla Gülmez / Kaos GL

6. Uluslararası Homofobi Karşıtı Buluşma’nın Eskişehir ayağında şehirdeki LGBT hareketin nabzını yokladık ve arkadaşlarımızla MorEL’in dününü bugününü ve yarınını konuştuk. Durum şu ki bu sene 5. yaşını kutlayan MorEL’in morali yerinde…

Eskişehir diğer örgütlendiğimiz illere nazaran çok farklı dinamikleri olan bir şehir. Ancak nüfusun büyük bir çoğunluğunu öğrencilerin oluşturduğu bu şehirde, LGBT hareketin tarihçesine ulaşmak biraz sorunlu. Çünkü hareketin başını çeken arkadaşlar da öğrenci ve okulları bittiğinde de şehre ve şehirdeki harekete veda etmek durumunda kalıyorlar.

26 Mart’ta gerçekleşen Homofobi Karşıtı Buluşma ve MorEL’in 5. yıl etkinliklerinin ilk oturumunda “Kampusta Homofobi”yi konuştuk ve İstanbul, Ankara, İzmir’den gelen arkadaşlarımız bize kampus deneyimlerini aktardılar. Bu oturumda MorEL’den Ozan da kısaca örgütlerinin oluşum sürecinden bahsetti.

Aslında Eskişehir’de LGBT hareket 2000-2004 yılları arasında LeGaTo’nun örgütlenmesi ve etkinlikler yapması ile filizleniyor. Ancak bu tarihlerde olan bitene dair bir yazılı sözlü belgeye ulaşmak mümkün değil. (Belki bu yazıyı okuyan bir arkadaşımız o yıllardaki deneyimlerini bizlerle paylaşır – ne güzel olur) MorEL ise ilk örgütlenme deneyimlerini 2006 yılında Anadolu Üniversitesi’nde yaptığı çalışmalar ile başlatıyor ve 30 Mart 2007 günü “MorEL Eskişehir LGBTT Oluşumu” adını alıyor.

Anadolu Üniversitesi’nde eş zamanlı olarak hareketi destekleyen bir diğer oluşum da Eskişehir Demokratik Kadın Platformu (EDKP). Bu süreçteki MorEL aktivistlerinden Pelin Dutlu, “Eskişehir yerelinde kadınların yaşadıkları problemleri, olumsuzlukları, şiddeti, ikinci sınıf insan muamelesi görmeleri gibi bir çok başlıkta dayanışma kurmak, güçlenmek ve bir araya gelmek amacıyla oluşturulan bir platform” olarak tanımlıyor EDKP’yi. Ve şöyle devam ediyor: “Son yıllarda MorEL'in varlığıyla da beraber platform içinde lezbiyenlerin, biseksüel ve trans kadınların görünürlüğü arttı. Her ildeki platformlarda yaşandığı gibi heteroseksüel kadınların LGBTT içindeki kadınlara alışma süreçlerindeki problemleri bizler de yaşadık. Ama karşılıklı birbirini anlama gayretinden ve bir arada durmanın öneminden kaynaklı olarak bu süreçlerde çok zorlanmadık. Yereldeki bütün işlerde yan yana durduk. EDKP'nin varlığı MorEL'i güçlendirirken, MorEL'in varlığı da platformun kapsamını genişleterek birçok alana değinmesinde de yardımcı oldu.”

Okulda örgütlenmenin belli bir ivme ile devam ettiği günlerde Anadolu Üniversitesi Kampusu içerisinde LGBT içerikli internet sitelerine ulaşımın engellenmesi ile birdenbire ortak bir tepki oluşturan LGBT bireyler, bu vesile ile ilk kez okul yönetimi ile diyaloga giriyorlar ve sonraki süreçte bahar şenliklerinde açtıkları stant ile kampusta yoğun bir ilgiyle karşılanıyorlar. Şenlikte açılan stantların çevresinde bekleyen güvenlik görevlilerinin amacının standı ve oradaki örgütlü arkadaşlarımızı korumak olduğunu söyleyen okul yönetimi ilerleyen zamanlarda okulda afişleme yapılmasını da engellemeye başlıyor. Korsan afişlemeler, okuldaki topluluklarla ortak etkinlikler ile geçen aktif bir kampus örgütlülüğü sürecinin ardından yaşanan diğer sorunlarla MorEL bir yorgunluk ve bıkkınlık dönemine giriyor. Sonraki süreçte ise örgütlülüğü yerelde devam ettirme kararı alınıyor.

Öğrenci sorunlarının konuşulduğu 26 Mart “Kampusta Homofobi” etkinliğinin üniversitede yapılmamış olmasından dolayı eksikliliklerini dillendiren Ozan, yapılan etkinliği şu şekilde değerlendirdi: “Bizler MorEL Eskişehir olarak kampuslarda örgütlülük anlamında eksikliyiz. Yapılan etkinlikte konuşmacı arkadaşlarımızın kampuslardaki örgütlülük deneyimlerini dinledik. “Kampusta Homofobi” Eskişehir’deki üniversite örgütlenmesine önayak olması adına düzenlediğimiz bir etkinlikti. Umarım bu anlamda işe yaramıştır ve bundan sonraki süreç için ön açıcı olur. Bizim baştan beridir amacımız yerelde bir ses olabilmek ve bu sesi mümkün olduğu kadar da ulusala yansıtabilmek. Ama ben her zaman üniversite örgütlenmesini çok kıymetli buluyorum. Buradan gelecek bir destekle hareketin ivme kazanabileceği inancındayım. Çünkü çalışan insanlarla, dışarıda bin bir türlü derdi olan insanlarla hareketin belli bir noktadan sonra tıkanabileceğini düşünüyorum.”

2 ayrı üniversiteden beslenen nüfusun büyük bir kısmını öğrencilerin oluşturduğu şehirde doğal olarak kampus örgütlülüğü ve bu öğrenci kitlesine ulaşmak büyük önem taşıyor. 3 senedir Eskişehir'de yaşayan ve 2 senelik MorEL gönüllüsü olan Yiğit de Eskişehir'de LGBT nüfusunun çoğunluğunu öğrencilerin oluşturduğunu söylüyor ve ekliyor: “Kampus’tan hiç dışarı çıkmayan bütün hayatını kampustaki aktivitelere göre düzenleyen bir sürü insan var ve onlara ulaşmak zor oluyor. Bunun yanı sıra kampusta gerçekleştirilecek etkinliklere heteroseksüel insanlar da katılım gösterebilir.”

Geçtiğimiz Aralık ayında Homofobi Karşıtı Buluşma'nın öğrenci ayağını örgütlemek için Ankara'da bir toplantı yapmıştık ve bu toplantıya MorEL'i temsilen Eylül ayından itibaren örgütlü olan Derya Buket katılmıştı. Kampus’ta örgütlenme ve kulüp olma/olamama sorunlarımızı konuştuğumuz toplantı sonrasında MorEL'e diğer buluşma katılımcılarının deneyimlerini aktaran Buket ise kampus örgütlülüğü hakkında şunları söyledi: “Aslında ben açıkçası Eskişehir yerelinde örgütlenmeyi biraz daha doğru buluyorum çünkü Eskişehir zaten çok fazla nüfusu olan bir şehir olmadığı için öğrencilerle yereli ayırmayı anlamlı bulmuyorum. Zaten öğrenciler yereli oluşturuyor. Çalışanları da bu işin içine almak çok daha pratik bir çözüm. Çünkü amacımız sonuçta daha çok birleşmek. Bir yandan şehirde örgütlenip bir yandan da kampusta etkinlik yapabiliriz. Biz bu konuyu 11 Aralık toplantısından sonra da gündemleştirmiştik. Okullardaki bazı kulüplerle birlikte çalışabiliriz. Bu yöntemle etkinliklerimizi kampuslara de taşımış oluruz.”

26-27 Mart'ta gerçekleşen etkinliklere katılımdan memnuniyetlerini dile getiren MorEL'liler bugün çalışmalarını 12-13 kişilik teknik bir ekiple sürdürüyor ve haftada bir gün toplanıyorlar. Ayrıca ayda en az iki defa LGBT dostlarıyla da açık etkinlikler planlıyor; film gösterimleri, söyleşiler ve atölyeler düzenliyorlar. Teknik ekibe baktığımızda birkaç çalışan dışında öğrencilerden oluşan bir örgütlenme ve profesyonel olarak LGBT aktivizmine kendini adamış insanlar yok. Eskişehir'deki hareketin içindeki bireyler bir yandan okul veya iş hayatında kendilerini var ederken bir yandan da mücadelenin içerisindeler. İnsanların enerjilerini farklı alanlara kanalize etme zorunlulukları hareketin ivmelenmesinde bir engel olarak karşımıza çıkıyor. Yine aynı nedenlerden dernekleşemediklerinden yakınan Yiğit şöyle devam ediyor: “Mesela ofis açmak için bir kişinin dernek başkanı olarak gösterilmesi gerekiyor. Türkiye'deki derneklerin hukuki süreçlerine bakacak olursanız hepsine açıldıktan sonra kapatma davası açılıyor ve yasal süreç dernek başkanı olan kişi üzerinden ilerliyor. Yine herkesin öğrenci olması ve ailesine kapalı olmasından dolayı ya da başka yerlerde istihdam edildiklerinden ötürü kendilerini gizlemek gibi bir problemleri var. Ve dolayısıyla böyle bir şeyi göze alamayabiliyorlar. Ayrıca yine dernekleşmek için maddi güce ihtiyacımız var ancak öğrenci örgütlenmesinde kendi içimizden maddi sorunları çözebilecek insanları bulmak da bizim için bir sorun. Bu tür engeller dolayısıyla dernek olamıyoruz ama yine de yılmıyoruz bunların hepsini çözmek için çaba sarf ediyoruz.”

Eskişehir'in öğrencileri kabullenmiş bir yapısı var. Ancak bu görece rahat yapı örgütlenmenin önünde bir engel olarak karşımıza çıkabiliyor. Örneğin taşradan şehre gelen LGBT'ler burada örgütlenmeyi çok da elzem görmeyebiliyorlar. MorEL'deki tek trans kadın aktivist olan Eylül 3 senelik Eskişehir deneyiminden çıkarımla bir diğer problemi de şöyle dillendiriyor: “Dışarıdan gelen öğrencilerin örgütlenmesi kolay oluyor diyebiliriz çünkü ailesine açık olmasa da burada rahat rahat aktivizmini gerçekleştirebiliyor. Ama Eskişehir'in yerel halkı bunu yapamıyor. Çünkü ailesine açık değilse, çevresine açık değilse MorEL'e gelip de bir şeyler yapmak istemiyor. Çünkü görünür olmaktan korkuyor. O yüzden de bu küçük şehirde özellikle yerelde örgütlenme konusunda gerçekten büyük sıkıntılarımız var.”

Tüm bu sıkıntılara rağmen Eskişehir'deki hareketin gün be gün ivmelendiğini söylemek mümkün. Teknik ekibin büyüdüğünü, gönüllü sayısının attığını, iletişim problemlerinin çözüldüğünü ve performanslarının gün be gün iyiye gittiğini dillendiren arkadaşlarımız bugüne kadar üç adet basılan fanzinden sonra bir derginin de müjdesini verebileceklerini söylüyorlar. Homofobi Karşıtı Buluşma'nın Eskişehir ayağında yapılan tüm etkinlikler, samimi paylaşımları ve misafirperverlikleri için onlara teşekkür ediyoruz.